Bài Thơ Thuở Học Trò "Chiều Xuân Bên Mộ Mẹ"

Vài lời giới thiệu 

Khi dạy Việt văn cấp lớp Đệ Ngũ ở trường Trung-học Ban-Mê-Thuột, theo chương-trình, thầy có hướng dẫn các em làm thơ Đường luật. Vài ngày sau khi dạy bài này, thật là bất ngờ, Thanh-Hương lúc đó học lớp Đệ Ngũ 4 (tức lớp 8A2) đưa cho thầy một bài thơ rất dài, đọc rất cảm-động có tên là “Chiều Xuân Bên Mộ Mẹ” được chép trên 4 trang giấy học trò, gồm có 21 bài thơ Thất ngôn tứ tuyệt mà ý tưởng đươc xếp đặt một cách liên tục, kết cấu rất chặt chẽ.

Lúc nhận được bài thơ, thầy nghĩ rằng Thanh-Hương đã sao chép của một tác-giả nào đó vì nội-dung thật đau buồn, không phải là tâm-trạng hồn nhiên, vô-tư của lứa tuổi ươm mơ luôn-luôn nhìn đời toàn màu hồng của em. Hơn nữa cô học-sinh này giỏi Toán chớ không phải là một học sinh xuất-sắc trong lớp về môn Việt- văn. Nhưng sau khi vặn hỏi kỹ-lưỡng, thầy mới tin chắc chính Thanh Hương làm bài thơ này. Thầy không ngờ Thanh Hương có tài làm thơ và có óc tưởng-tượng phong-phú đến như vậy. Thầy đã cất giữ bài thơ hơn 40 năm nay. Bốn trang giấy giờ đây đã ngả màu theo năm tháng.

Thanh-Hưong đã đồng ý để thầy phổ biến bài thơ như là một chút đóng góp kỷ-niệm xưa. Thầy gởi nguyên văn bài thơ, không sửa đổi gì cả về ý tưởng cũng như thanh luật, đặc biệt là những gạch nối trong các từ ghép… để nhớ về một cô bé ít nói, bề ngoài có vẻ lạnh-lùng nhưng bên trong tiềm ẩn một tình-cảm dồi-dào không muốn cho ai biết.
  
Thầy Khánh

Sau đây là bản chính của bài thơ "Chiều Xuân Bên Mộ Mẹ" Thầy Khánh đã giữ hơn 40 năm.

 

Chiều Xuân Bên Mộ Mẹ     

Trời xuân trong vắt thật nên thơ

Với những cụm mây trắng lững-lờ

Hờ-hững trôi theo làn gió mát

Êm-đềm lướt nhẹ, đẹp như mơ.

               Đâu đây tiếng pháo nổ vang vang

               Rộn–rã từng tràng đón Tết sang

               Xác pháo tung bay rơi lả-tả

               Đỏ tươi màu pháo ngập đường làng.

Mai vàng nở rộ, đẹp xinh ghê!

Nhộn-nhịp phố-phường đón Tết về

Đường phố người đi như mắc cửi

Chuyện trò rộn-rã, vui tràn-trề.

               Tiếng cười, tiếng nói khắp nơi nơi

                 Duy có nghĩa-trang vắng bóng người

                Tich-mịch, im-lìm hàng mộ trắng 

                Vàng hoe óng-ả , nắng chiều rơi.   

Lặng-lẽ mình con giữa nghĩa-trang

Bên mồ con nhớ mẹ vô vàn

Xuân về vạn-vật vui chào đón

Riêng có hồn con nhuộm tóc-tang.

               Nhìn đứa trẻ đi cạnh mẹ cha

               Níu tay mẹ nũng-nịu đòi quà

               Con buồn số-phận “ ngôi sao xấu “

               Mẹ mất, cha lìa thật xót-xa.

Gục xuống trước mồ mẹ đắng cay

Tóc dài gió thổi nhẹ tung bay

Tủi-hờn đôi mắt lệ hoen ướt

Chua xót phận mình thật chẳng may.

                 Ra đi mẹ đã biệt tình trần

                 Vĩnh-viễn đời con vắng mẹ thân

                 Cạnh mộ âm-thầm con khẽ đếm

                 Đếm xuân vắng mẹ đã ba lần.

Giờ còn đâu những Tết ba ngày

Xúng-xính trong quần áo mới may

Dạo phố đi bên cha, cạnh mẹ

Đòi quà níu mẹ khẽ lay tay.

                  Con còn nhớ những lúc con đau

                  Chỉ tại dầm mưa nắng dãi-dầu

                  Thiêm-thiếp, buồn lo, mẹ héo-hắt

                  Con biết lấy gì đáp ơn sâu ?

Vì con mẹ trẻ tóc hai mầu

Quỳ gối nhiều đêm con nguyện cầu

Mong mẹ ở bên con vĩnh-viễn

Không gì làm mẹ con xa nhau.

                   Nhưng điều con ước đã tan-tành

                   Khi nước Việt bùng nổ chiến tranh

                   Nhập-ngũ cha đi vì tổ-quốc

                   Tung-hoành cánh sắt khắp trời xanh.

Vò- võ con và mẹ ngóng trông

Được tin ngày ấy, một chiều đông

Cha vừa mất-tích trong phi-vụ

Xa–cách cha yêu, nát cõi lòng

                Từ dạo vắng cha, mẹ héo-hon

                 Rồi ngày kia mẹ đã lìa con

                 Mùa xuân năm ấy, con còn nhớ

                 Mẹ mất, ngoài kia pháo nổ dòn.

Từ khi mẹ nhắm mắt lìa đời

Đau khổ lòng con lắm mẹ ơi

Thao-thức nhiều đêm vì nhớ mẹ

Buồn đau, lả-chả lệ sầu rơi

                 Con thầm mơ-ước có nàng tiên

                 Xinh-đẹp, nàng tiên thật dịu-hiền

                 Với cánh trắng ( như lời mẹ kể )

                 Ngày xưa trong những chuyện thần-tiên.

Nàng xuống trần-gian một buổi chiều

Mùa xuân êm dịu, gió hiu hiu

Tay mang chiếc đũa thần mầu-nhiệm

Nàng sẽ cho con ước một điều.

                 Thì con sẽ ước mẹ con yêu

                 Sống dậy như sau giấc ngủ chiều

                Và ước cha yêu thôi cách-biệt

                Để con rồi sẽ hết cô-liêu.

Để thôi thao-thức những đêm trường

Ray-rứt lòng buồn, nhớ mẹ thương

Để hết nhớ cha yêu vắng bóng

Long-lanh khóe mắt lệ sầu vương.

                Mơ ước của con chỉ thế thôi!

                Phũ-phàng sự thật vẫn bày phơi

                Nghĩa-trang vẫn thấy ngôi mồ mẹ

                Cha vẫn xa con suốt cuộc đời.

                                     *

                                  *    *

                    Mẹ giờ an giấc ngủ ngàn thu

                Hình bóng cha xa thẳm mit-mù

                Xuân đến nhớ thương bao kỷ-niệm

                Lòng con ôm mối sầu thiên-thu !...

                                         Nguyễn Thị Thanh-Hương

                                         Đệ Ngũ 4 - 8A2 ( 1969-70 )

Cảm tưởng của Thanh Hương khi nhận được bảng scan của những trang giấy học trò đã ngả màu vàng Thầy Khánh gửi cho Thanh Hương: 

Mọi người chắc bất ngờ khi thấy Hương cũng dám làm thơ.Có lẽ trong mắt mọi người, Thanh Hương "nghịch với học thôi, chả biết gì". Thật ra Hương còn ngạc nhiên hơn mấy bạn. Hương cũng thích đọc thơ nhưng đâu có tâm hồn văn chương lãng mạn để làm thơ như Hồng A, Kim Hương hay viết văn như bạn Can. Năm học Đệ Ngũ 4, thầy Khánh dạy thơ Đường luật rồi yêu cầu mỗi người tập làm một bài. Vốn chăm học Hương có làm một bài nộp cho thầy nhưng chỉ nghĩ đó là một bài tập như những bài tập Toán, Lý, Hoá ... thôi. Làm xong cũng quên luôn. Không thể ngờ thầy Khánh vẫn còn giữ bài thơ ấy qua bao biến cố. Năm ngoái thầy  scan rồi mail cho Hương, nhìn lại nét chữ tròn trĩnh ngày xưa trên mấy trang giầy học trò đã ngả màu vàng, Hương đã lặng người đi vì xúc động trước tấm lòng của thầy. Thật là một kỷ niệm vô giá của tuổi học trò và Hương may mắn biết bao khi có được một người THẦY như thầy Khánh. 

Các bạn ơi, Hương nghĩ rằng trong mỗi chúng ta đều có một nàng thơ nhưng có thể ta chưa nhận biết. Hãy mời nàng ra, ban đầu nàng còn thẹn thùng ít nói nhưng khi đã quen quen rồi nàng sẽ nói tía lia, can cũng không được. Các bạn hãy thử đi, Thanh Hương khô khan lạnh lùng mà còn làm thơ được thì ai cũng làm thơ được hết.